رپرتاژ آگهی- اکسل بهعنوان یکی از بهترین نرمافزارهای کار با داده در دنیا شناخته میشود. این نرمافزار همچنین پس از نرم افزار ورد و پاورپوینت، محبوبترین محصول در مجموعه آفیس به حساب میآید.(در مجموعه نرم افزارهای آفیس به آموزش ورد [1] ، اکسل، پاورپوینت و اکسس نیاز دارید.)
با این نرمافزار میتوان اطلاعات را مرور، دستهبندی و سازماندهی کرد و نتیجه را به صورت چارت یا نمودار نمایش داد. نمایش چارت به ما کمک میکند درک بهتری از دادهها داشته باشیم و نتایج بررسی را نمایش دهیم. در اینجا قصد داریم به کشیدن چارت در اکسل بپردازیم. برای آموزش کشیدن چارت در اکسل با ما همراه باشید.
چرا به چارت نیاز داریم؟
فرض کنید میخواهید آمار فروش شرکت در ده ماه اخیر را برای سرمایهگذاران و مدیران سطح بالا توضیح دهید. اطلاعات فروش در اختیار شما است و روند صعودی یا نزولی در آن قابل مشاهده است. اما در یک جلسه یک ساعته با مدیران سطح بالا چگونه میتوان تمام نتیجههای ممکن از این اطلاعات را بیان کرد و راهکارها را به بحث گذاشت؟ نمودار یا چارت یک نمایش گرافیکی از اطلاعات است که فهم آن را برای مخاطبان سادهتر میکند. با استفاده از چارت میتوان:
** روند صعودی یا نزولی را (مثلاً برای آمار فروش یا ریزش مشتری) نمایش داد و نقش عوامل مختلف مثل زمان را روشن کرد (برای مثال در ماه مهر صعود داشتیم اما در آبان با نزول مواجه شدیم).
** سهم یک عامل در یک اتفاق را نشان داد (برای مثال ۳۰ درصد فروش از طریق وبسایت انجام شده است)
** مقایسه بین دو یا چند پدیده یا عامل را نشان داد (برای مثال میزان مشارکت کارکنان بخش بازاریابی)
** پراکندگی را نشان میدهد.
** و دهها مورد ریز و درشت دیگر
همانطور که میبینید، چارتها یک ابزار مهم برای کسبوکار یا تحصیل به حساب میآیند. با استفاده از چارت میتوان نتایج تحقیق را به نمایش درآورد یا سرمایهگذاران یک شرکت را برای سرمایهگذاری روی یک ایده جدید قانع کرد. اما چگونه؟
آموزش کشیدن چارت در اکسل
کشیدن چارت در نرمافزار Excel کار چندان سختی نیست. اما در آموزش excel [2] به این بخش به شدت پرداخته میشود زیرا جز موارد مهم و حیاتی است .احتمالاً بیشتر شما در پروژههای ساده درسی خود با رسم نمودار میلهای در اکسل [3] روبرو بودهاید. آفیس در نرمافزارهای مختلف خود هر زمان نیاز به چارت باشد، از اکسل استفاده میکند. اکسل اطلاعات را بهصورت جدول گرفته و در نهایت به یک نمودار از نوع انتخابی شما تبدیل خواهد کرد. برای همین قبل از هر چیزی، تسلط به دستهبندی (جدولبندی) اطلاعات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چرا که سطر و ستونهای جدول شما در نهایت چارچوب نمودارتان را شکل خواهند داد. انواع چارت قابل استفاده در اکسل عبارتاند از:
* نمودار ستونی (Column Chart): این نمودار برای مواقعی است که تعدادی متغیر یا داده عددی برای یک سری دستهبندی (Category) در اختیار داشته باشیم. خصوصاً وقتی که قصد ما مقایسه دو یا چند عامل باشد. به شکل زیر توجه کنید. در این شکل آمار فروش سال ۲۰۰۹ در فصلهای مختلف (دورههای سه ماهه) در شرق آسیا، با آمار فروش سال ۲۰۱۰ در همین شرایط مقایسه شده است.
اکسل به شما امکان رسم این نمودار در حالت سه بعدی را هم میدهد. برای نمایش جزئیات بیشتر میتوانید از Stacked Column استفاده کنید.
* نمودار خطی (Line Chart): این نمودار در مواردی استفاده میشود که میخواهیم تأثیر دو عامل را روی مقدار یک متغیر بسنجیم. همه ما نمودارهای خطی زمان دبیرستان در درس فیزیک را به خاطر داریم. جایی که اثر دو عامل مثل زمان و شتاب روی یک متغیر مثل سرعت سنجیده میشد. از نمودارهای خطی برای مقایسه تغییرات دو متغیر یا تغییرات یک متغیر نسبت به یک مقدار استاندارد هم استفاده میشود.
* نمودار دایرهای (Pie Chart): این نمودار معمولاً برای نشان دادن سهم یک سری عامل در یک اتفاق مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال سهم آلایندههای مختلف در آلودگی هوای شهر تهران. در اکسل امکان رسم نمودار دایرهای سهبعدی، ترکیب دو نمودار دایرهای و ترکیب نمودار دایرهای و میلهای هم وجود دارد.
* نمودار میلهای (Bar Chart): نمودار میلهای یکی از بهترین راهها برای مقایسه چند عامل یا متغیر است. شما همچنین میتوانید با اکسل نمودار میلهای سهبعدی یا پشتهای (Stacked) بسازید.
* نمودار مساحتی (Area Chart): این نمودار مشابه نمودار خطی است با این تفاوت که مساحت زیر نمودار هم جزوی از آن محسوب میشود. کاربرد این نمودار برای زمانهایی است که متغیر «مجموع» مد نظر باشد. برای مثال «مجموع» فروش در ۶ ماه به جای فروش در زمانهای مشخص.
* نمودار حبابی (Bubble Chart): در این نمودار مقادیر مختلف متغیر مورد نظر با حبابهایی نمایش داده میشوند. سایز حباب به ما وزن متغیر را نشان میدهد و در سطر و ستون، عوامل مؤثر بر آن متغیر قرار دارند.
مواردی که گفتیم مهمترین و پرکاربردترین چارتهای اکسل بودند. برای استفاده از این چارتها کافی است ابتدا دادههای خود را به صورت سازماندهی شده و جدولی وارد اکسل کرده و پس از انتخاب تمام خانههای آن جدول، از زبانه Insert روی نمودار مورد نظر کلیک کنید. پس از رسم نمودار بر اساس جدول، امکان عوض کردن رنگها، فونتها و شکل کلی نمودار از زبانههای Design و Format مخصوص به چارت برای شما وجود خواهد داشت. با راست کلیک روی چارت ایجاد شده میتوانید نوع آن را عوض کرده و اطلاعات تازه به آن وارد کنید. همچنین میتوانید آن را به صورت Template ذخیره کرده یا با کپی پیست، در نرمافزارهای دیگر مجموعه آفیس از آن استفاده کنید. البته باید توجه داشته باشید که رسم نمودار یا سازماندهی اطلاعات، بیشتر از ابزار، به دانش مدیریت داده نیاز دارد. برای همین قبل از رفتن به سراغ ابزارهایی مثل اکسل، مهارتهایی مثل دستهبندی داده را در خود تقویت کنید.
کلام آخر
اکسل یکی از بهترین نرمافزارهای مجموعه آفیس و یک ابزار فوقالعاده برای کار با دیتا است. برای استفاده از این نرمافزار بهتر است به کار با داده و سازماندهی اطلاعات مسلط بوده و انواع نمودار را بشناسید. در اکسل امکان رسم انواع نمودار با بهرهگیری از فاکتورهای گرافیکی وجود دارد. با استفاده درست از این نرمافزار میتوانید بهترین نمودارها را ساخته و ارائههای خود را به پشتوانه آنها قویتر کنید. یک نمودار خوب علاوه بر تقویت ارائه، به شما کمک میکند نتایج کار خود را بهتر بررسی کرده و به دیگران انتقال دهید. از این طریق ارائه راهکار برای برنامهریزیهای آینده سادهتر خواهد شد.