زمان انتشار : ۲۸ آبان ,۱۴۰۱ | ساعت : 16:44 | کد خبر : 298024 | پرینت
, , ,

بحران کمبود گاز و ذخایر نفتی به روایت رسانه ها

شفقنا اقتصادی _ ایران سومین تولیدکننده گاز طبیعی در جهان است، با این وجود، روند رو به رشد مصرف گاز در کشور و همزمان افت فشار مخازن گازی میدان پارس جنوبی در آینده نزدیک، تامین انرژی را در کشور تهدید می کند.

 

به گزارش شفقنا اقتصادی ، محدودیت کمبود گاز در سال های اخیر به شدت افزایش یافته تا جایی که در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۲ میلیارد لیتر گازوئیل و نفت کوره با ارزش بیش از ۵ میلیارد دلار برای جبران کمبود گاز توسط نیروگاه ها سوزانده شده است. انتظار می رود این محدودیت در سال جاری نیز تداوم داشته باشد.

 

روزانه ۲۸ میلیون متر مکعب از تولید گاز عسلویه کم می شود

اســتاد دانشگاه صنعتی شریف در مصاحبه با روزنامه آفتاب اقتصادی گفت: فقط در پارس جنوبــی روزانــه ۲۸ میلیون متر مکعب کاهش تولید داریم و در سال ۱۴۱۰ ناترازی روزانه ۴۰۰ میلیون متــر مکعب خواهد بــود یعنی بیــش از ۵۰ درصد کل مصرف امروزمان کسری خواهیم داشت.

هاشــم اورعی درباره ناترازی تولید و مصرف گاز در کشــور و تبعات آن بر تامین سوخت نیروگاه ها، صنایع و پتروشیمی ها با اشاره به جایگاه گاز و نقش و اهمیت آن در سبد انرژی کشــور اظهار داشــت: در حال حاضر ۷۵ درصد از انرژی مصرفی کشور از طریق گاز تامین می شود و این یعنی اینکه سبد انرژی کشور خوب تعریف نشده و نامطلوب است و دلیل آن نیز وابستگی زیاد به این حامل انرژی خاص و امنیت پایین در حوزه انرژی است.

وی افزود: در حال حاضر ۳۷ درصد از متوسط سالانه گاز کشور در بخش خانگی و تجــاری، ۳۳ درصد نیروگاهی و ۳۰ درصد باقیمانده در بخش صنایع و حمل و نقل مصرف می شود. از ۳۳ درصد گاز کشور که به مصرف بخش نیروگاهی می رسد ۸۴ درصد برق کشور را تولید می کند و این بدان معناست که نه تنها در بخش انرژی وابستگی داریم بلکه در بخش برق هم تکیه ما به گاز بسیار زیاد است، در نتیجه به محض اینکه احساس کمبود گاز داشته باشیم بالفاصله مشکل کمبود برق هم داریم .

 

هشدار ۸۸ را جدی نگرفتیم

وی در گفتگو با روزنامه آفتاب اقتصادی گفت: طبق یک بررسی در سال ۸۸ هشدار داده شده بود که از سال ۱۴۰۰ به بعد به ناترازی فزاینده می رسیم و اکنون بعد از ۱۳ ســال نه در وزارت نیرو و نفت بلکه در مجلس امر بدیهی را در یک ماه باقی مانده به زمستان ارائه می دهند و متاسفانه تمام ســعی وزارت نفت نیز همچنان تامین گاز و تولید است و آن هم نه افزایش تولید بلکه جلوگیری از کاهش تولید و هیچگونه نقش موثری در بهینه سازی مصرف نداشته و نداریم. „هر سال اوضاع گاز بدتر می شود.

اورعی تاکید کرد: حقیقت اینکه هیچ راهی برای اینکه در کوتاه مدت مســئله را حل کنیم، نداریم. مســائل انرژی ذاتا بلندمدت هســتند، نه یک شــبه خراب و نه یک شــبه ســامان می پذیرند، اما از طرفی نمی توانیم بگوییم چون مشــکل امســال حل نمی شود باید رها شود. زیرا به اســتناد تمام آمارهای موجود هر ســال بدتر می شود بنابراین باید وارد عمل شــویم و مردم را آماده کنیم که در درازمدت به نتیجه خواهیم رسید. „اصالح اقتصاد انرژی؛ راهکار مهم وی بیان داشت: از جمله اقدامات برای عبور از شرایط جاری انرژی اینکه اقتصاد انرژی در کشــور اصالح شود، مادامی که متوسط میزان پرداختی گاز خانــوار ۳۵ هزار تومان و درواقع رایگان در اختیار مردم قرار می گیرد قطعا بهینه ســازی بی معنی است، انرژی باید به سمت قیمت واقعی برود و از قشر آسیب پذیر نیز به طرق مختلف حمایت کنیم، ما نمی توانیم گاز را با این قیمت در اختیار مردم قرار دهیم و انتظار این را داشته باشیم به دنبال بهینه سازی مصرف بروند. „خودمان را به سرمایه و فناوری روز جهان وصل کنیم این کارشــناس حوزه انرژی یادآور شد: بخش دیگر اینکه کار را به جایی رساندیم که امکان حفظ تولید را هم نداریم، کشور همسایه ذخایر مشترک را می برد و میزان برداشــت ما از ذخایر مشترک ۲ درصد قطر بوده است. ما سرمایه گذاری سریع و زیاد و فناوری روز نیاز داریم و همه اینها در گرو برقراری ارتباط با جهان است ما باید به جهان برگردیم، تا بتوانیم خودمان را به سرمایه و فناوری روز جهان وصل کنیم، تا در سال ها و دهه های آتی اقدمات را به جای ابتدایی و اصلی برسانیم.

 

 

سه چهارم ذخایر نفتی ایران در خطر است

به نقل از روزنامه نقش اقتصاد ایران نزدیک به ۱۵۷ میلیارد بشکه ذخیره اثبات شده نفت خام جهان را به خود اختصاص می دهد که این رقم حدود ۱۰ درصد کل ذخایر نفت دنیاســت. این میزان از منابع هیدروکربوری می تواند موتــور محرکی برای نوســازی زیرســاخت های اقتصادی کشــور باشــد، اما مســئله اینجاست که هم اکنون ایران توان برداشت تمام این ذخایر خدادادی را ندارد.

به گفته کریم زبیدی، مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران هم اکنون میانگین ضریب برداشت از مخازن نفتی یا همان ضریب بازیافت نفت خام کشور حــدود ۴.۲۳ درصد اســت. ضریــب بازیافت یعنی درصدی از نفت یک مخزن نفتی که به صورت طبیعی قابل استخراج است. به عبارتی دیگر هم اکنون از هر ۱۰۰ بشکه نفت خام ایران تنها حدود ۲۳ بشکه قابل برداشــت است و ۷۷ بشــکه برای همیشه زیر خاک می ماند. ضمن آنکه، بسیاری از میدان های فعال نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و هر سال نه تنها از مقدار تولید آنها کاسته می شود، توقف سرمایه گذاری در بخش ضریب بازیافت، میزان ذخایر قابل استخراج آنهــا را نیــز کاهش می دهــد و در صورت غفلت، در ســال های آینده میانگین ضریب بازیافت حتی کمتر از ۴.۲۳ درصد می شود.

از این رو، افزایش ضریب بازیافت نفت خام در صنعت نفت ایران یک الزام اســت و هر صدم درصد افزایش آن اهمیت ویژه ای دارد زیرا به ثروت کشــور و حجم نفت قابل برداشت از مخازن کمک می کند. همچنین توجه به این مســئله می تواند قدرت ما را در ســازمان کشــورهای صادرکننده نفت ( اوپک ) افزایش دهد و هم به لحاظ راهبردی جایگاه ما را در دنیا ارتقا ببخشد، اما با توجه به اینکه عمده مخازن نفت خام کشور در طول سال ها شاهد افت فشار شده اند و نیروی طبیعی موجود در این مخازن برای تولید کافی نیست، استفاده از روش های ازدیاد برداشــت برای مخازن کشــور ضرورتی اجتناب ناپذیر اســت.

 

بحران گاز باز هم گریبان سیمان و فولاد را گرفت

به گزارش روزنامه روزگار معدن  صنایع فولاد و سیمان جزو صنایع پرمصرف گاز در کشور هستند. از هفته گذشته هشدار به صنایع سیمانی کشور درباره محدودیت در تامین انرژی داده شده است. در چنین شرایطی از مازوت به عنوان سوخت جایگزین این صنعت استفاده می شود. با این وجود، جایگزینی گاز با مازوت، هزینه های قابل توجهی را به فعاالن صنعتی تحمیل می کند و عمال فرآیند تولید آنها را تحت تاثیر منفی قرار می دهد. این محدودیت ها هنوز برای واحدهای فوالدی کشور آغاز نشده، با این وجود، وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال آن است تا در تعامل با صنعتگران، راهکارهای تامین حداکثری انرژی فوالدسازان را تدوین کند. با این وجود نباید به اثربخشی این اقدامات در کوتاه مدت امید داشت؛ بنابراین در شرایطی که زمستان امسال سرد باشد، محدودیت های گاز عملکرد صنعتگران را بسیار جدی تحت تاثیر منفی قرار خواهند داد.

بی توجهی به مدیریت مصرف و تقاضا براساس گزارش اوپک تا پایان سال ۲۰۲۱ میلالدی، ایران حدود ۱۶ درصد از ذخایر اثبات شده گاز طبیعی در جهان را در اختیار دارد. ظرفیت های قابل توجهی گاز در کشور موجب شده در حال حاضر ۷۵ درصد از سبد انرژی کشور به گاز طبیعی اختصاص یابد و این منبع انرژی به عنوان یکی از محورهای اساسی در برنامه ریزی توسعه و پیشرفت کشور موردتوجه قرار گرفته است. بدین ترتیب در ۲ دهه گذشته عرضه گاز طبیعی به منظور تامین نیاز انرژی کشور به طور متوسط ساالنه ۷ درصد افزایش یافته، اما همزمان برنامه ریزی دقیقی برای مهار رشد افسارگسیخته تقاضا و مصرف گاز طبیعی در بخش های مختلف کشور انجام نشده؛ درنتیجه یکی از بزرگ ترین دارندگان ذخایر گازی جهان با چالش های جدی در تامین این انرژی روبه رو شده است. این محدودیت عمال فرآیند تولید را تحت تاثیر منفی قرار می دهد و فشار جدیدی را به صنعت و اقتصاد کشور تحمیل می کند.